Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf

De SDG's zijn heel duidelijk over het belang van verandering in alle landen van de wereld. De SDG's presenteren een ambitieuze set doelstellingen waarin elk land haar eigen rol te spelen heeft. In tegenstelling tot de Millenniumdoelen, die vooral een afspiegeling waren van een traditionele ontwikkelingsagenda, gaan de SDG's dus ook over Nederland: niet alleen wat we in ons eigen land doen, maar ook over de effecten die onze keuzes hebben op mens en milieu buiten onze eigen grenzen. De SDG's gaan over de brede buitenlandagenda, en zijn daarmee richtinggevend voor een groot aantal Ministers, waaronder die van Landbouw, Financiën, Buitenlandse Handel en Infrastructuur en Water.

De SDG's zijn op papier universeel, maar om dit principe ook in de praktijk te brengen zal analytisch en creatief, maar vooral met een open blik gekeken moeten worden naar het brede buitenlandbeleid. De SDG's zijn namelijk geen keuzemenu. We kunnen ons niet langer alleen richten op de Doelen waar we goed scoren maar die geen grote veranderingen eisen van ons eigen handelen. Het is zaak om met de SDG's in het achterhoofd beleidsvelden te identificeren waar Nederland een relatief grote invloed heeft en waar we veel positieve óf negatieve impact op mens en milieu wereldwijd hebben.

De SDG's die direct raken aan het werk van de zuidelijke partners van Both ENDS, en waar Nederland zonder twijfel grote invloed op heeft, zijn SDG 5 (gendergelijkheid), SDG 13 (klimaatactie), SDG 14 (leven onder water), SDG 15 (leven op land) en SDG 17 (internationale samenwerking).

Gendergelijkheid: geef vrouwen invloed (SDG 5)

Gendergelijkheid valt of staat met de invloed die vrouwen hebben op hun eigen leven. Te vaak wordt voor, maar niet door vrouwen beslist wat er gebeurt met het land wat ze bewerken, de waterbronnen waar ze afhankelijk van zijn of de kustgebieden waar ze vissen. Both ENDS ondersteunt vrouwen in het Zuiden wiens milieurechten geschonden worden en brengt vrouwengroepen en de milieubeweging bij elkaar.

Belastingontwijking en internationale handelsafspraken zorgen er bovendien voor dat overheden juist de sectoren die voor vrouwen van belang zijn - regionale infrastructuur, onderwijs en gezondheid, veiligheid – niet de aandacht en middelen geven die ze verdienen. Internationale financiële instituties als het Green Climate Fund zijn zo ingericht dat vrouwen nauwelijks toegang hebben tot financiering, terwijl er systemen bestaan die het geld wel bij vrouwengroepen krijgen. Both ENDS daagt de Nederlandse overheid uit om haar beleid op handel en belastingen tegen het licht te houden om de gevolgen ervan op vrouwen te begrijpen, en daar waar nodig te veranderen.

Klimaatactie: klimaatadaptatie en duurzame financiën (SDG 13)

Klimaatverandering gaat iedereen raken, maar het effect zal het grootst zijn op de mensen in het Zuiden die er het minst aan hebben bijgedragen en de minste middelen hebben om zich ertegen te wapenen. Both ENDS steunt gemeenschappen in het Zuiden in klimaatadaptatie.

Nederland is een grote vervuiler, en kan met een aantal wezenlijke verandering een verschil maken. Both ENDS vraagt daarom van de Nederlandse overheid haar publieke financiële steun voor de fossiele brandstoffensector versneld af te bouwen. We vragen grote beleggers als ABP haar beleggingen in fossiel tot nul terug te brengen. Tegelijkertijd werken we met partners over de hele wereld aan het toegankelijk maken van klimaatfinanciering voor lokale actoren.

Leven onder water: gezonde kusten en zeeën (SDG 14)

Kustgebieden en oceanen zijn van cruciaal belang voor mensen die leven van de visvangst. Veel mensen die in kustgebieden leven zijn kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. Vitale ecosystemen, zowel aan de kust als onder de zeespiegel, zijn van groot belang voor het welzijn van mensen over de hele wereld.

Nederland heeft, onder andere vanuit onze wereldberoemde baggersector en de Haven van Rotterdam, een grote invloed op SDG 14. Both ENDS werkt met lokale organisaties om de Nederlandse rol in kustontwikkeling in bijvoorbeeld Brazilië en Indonesië te helpen verduurzamen.

Leven op land: duurzaam landgebruik (SDG 15)

De milieuvoetafdruk van Nederland in de wereld is bovengemiddeld groot en zal naar verwachting alleen nog maar groeien. De Nederlandse economie is zo sterk doordat we onze milieukosten afwentelen op andere landen. Volgens een recente studie is onze landbouwsector hiervan de grootste veroorzaker.

Both ENDS zet zich in voor de verduurzaming van de palmolie- en sojaproductie, en werkt met een breed netwerk aan Zuidelijke partners aan alternatieven voor duurzaam landgebruik en voor het herstel van gedegradeerd land.

Internationale samenwerking: vrijheid, eerlijke handel en overheidsfinanciën (SDG 17)

Alle landen, hun overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers zullen samen moeten werken om de SDG's te halen. Hiervoor moeten burgers en maatschappelijke organisaties in vrijheid en veiligheid kunnen opereren. Maar over de hele wereld neemt de maatschappelijke ruimte juist af. Both ENDS werkt in twee partnerschappen met een grote groep organisaties in binnen-en buitenland aan het verdedigen van die ruimte: de Fair Green and Global-Alliantie en de Global Alliance for Green and Gender Action.

Internationale samenwerking gaat ook over internationale handel en het delen van rijkdom. SDG17 is niet alleen een oproep tot meer geld voor ontwikkelingssamenwerking, conform internationale afspraken, maar een oproep om de rol van Nederland in het in stand houden van een internationaal handelssysteem, gebouwd op ongelijke verhoudingen tussen landen, burgers en bedrijven, kritisch te bekijken. SDG17 vraagt Nederland haar verantwoordelijkheid te nemen om belastingontwijking tegen te gaan. En het inspireert ons om goed te kijken naar de manier waarop ons ontwikkelingsgeld het beste ingezet kan worden ten behoeve van mens en milieu wereldwijd.