Arrestatie medewerker DESA voor moord op Berta Cáceres lijkt de druppel voor FMO
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO en het Finse FinnFund hebben deze week aangegeven dat ze 'op zoek gaan naar een verantwoordelijke en juridische manier om zich definitief terug te trekken uit het Agua Zarca-project in Honduras'. Vorige week werd bekend dat vier verdachten zijn opgepakt in de zaak rondom de moord op de mensenrechtenactivist Berta Cáceres, die zich al jaren verzette tegen dat project. Eén van de arrestanten is de 'manager for social and environmental affairs' van Desa, het bedrijf dat het Agua Zarca-project uitvoert. Omdat het bedrijf de directe klant van FMO en FinnFund is, is de arrestatie voor de banken reden om zich te bezinnen op maatregelen.
Foto: BankTrack.org - Agua Zarca militarization
Jarenlang protest
De verklaring van FMO is voor de bank een stap in de goede richting. COPINH (Council of Popular and Indigenous Organizations of Honduras), de organisatie die door Berta Cáceres werd geleid, protesteert al vanaf 2013, toen de plannen bekend werden, tegen het omstreden hydro-project. Samen met onder andere een aantal Nederlandse NGO’s roept COPINH sinds die tijd de financiers van het project op om hun steun aan Desa terug te trekken.
Intimidatie en repressie
Het Agua Zarca-project in de Gualcarque-rivier wordt uitgevoerd zonder dat daarvoor op de juiste manier (via internationale standaarden voor zogenaamde ‘Free Prior Informed Consent’ – FPIC) toestemming is verkregen van de lokale bevolking. Gemeenschappen en groepen die tegen het project in opstand komen wordt al sinds 2013 de mond gesnoerd en protesten worden gewelddadig neergeslagen, met meerdere moorden als gevolg. Met de moord op de internationaal bekende mensenrechtenverdedigster Berta Caceres –volgens COPINH een van de 6 moorden die direct samenhangt met Agua Zarca- nam de druk op zowel de FMO als andere investeerders om zich terug te trekken, toe. ‘
Nederland heeft belangrijke rol
Wij gaan ervan uit dat FMO haar beslissing doorzet en zich spoedig definitief en op een verantwoordelijke manier terug trekt uit het Agua Zarca-project. De bank moet, samen met de Nederlandse overheid, bijdragen aan eerlijke compensatie van de lokale gemeenschappen en nabestaanden. De Nederlandse overheid heeft daarnaast de belangrijke rol op zich genomen om er via diplomatieke weg voor te zorgen dat er onafhankelijk onderzoek komt naar de moord op Cáceres en de andere moorden door de Inter-American Commission on Human Rights. Ook is het belangrijk dat Nederland druk blijft uitoefenen op de Hondurese overheid om een eind te maken aan het continue geweld en mensenrechtenschendingen. Het geweld gaat door; ook na de laatste berichten van FMO zijn mensen in direct gevaar en moeten worden beschermd.
Geen ‘business as usual’
FMO geeft met de terugtrekking uit Agua Zarca een eerste signaal af dat ze zich realiseert dat het financieren van projecten in gebieden waar mensenrechten stelselmatig geschonden worden, geen ‘business as usual’ kan blijven. Na haar definitieve terugtrekking uit dit project zijn er grondige beleidsaanpassingen nodig om vergelijkbare situaties te voorkomen, niet alleen in Honduras, maar overal waar de ontwikkelingsbank investeert.
Duurzame ontwikkeling?
FMO zou zich samen met haar belangrijkste aandeelhouders, waaronder de Nederlandse overheid, moeten herbezinnen op de vraag of de activiteiten van de bank (nog) in lijn liggen met haar ontwikkelingsmandaat. Welke soort ontwikkeling sluit het beste aan bij de behoeftes van de mensen die je uiteindelijk wilt helpen, hoe betrekt de bank deze mensen in hun besluitvormingsprocessen, hoe realiseer je inclusieve en duurzame ontwikkeling en welke sociale- en milieucriteria moeten daaraan ten grondslag liggen om schendingen van mensenrechten en milieuschade te voorkomen? Pas als die vragen centraal staan in het beleid kan de FMO haar missie, duurzame en inclusieve ontwikkeling, echt gaan waarmaken.
update 20 mei 2016: brief van BankTrack, Both ENDS, Oxfam Novib en SOMO aan de aandeelhouders van FMO.
11 mei 2016: Brief van BankTrack naar aanleiding van de verklaring van FMO
9 mei 2016: Verklaring van FMO
Eerdere berichten op onze site over het Agua Zarca-project:
21 april 2016: Inheemse Hondurese activisten bezoeken Nederland en roepen op tot actie
18 maart 2016: FMO's opschorting van activiteiten in Honduras is slechts een eerste stap
4 maart 2016: Moedige voorvechtster inheemse rechten Berta Cáceres vermoord
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 4 March 2025Feminist March 2025: de straat op voor genderrechtvaardigheid
Wereldwijd staan vrouwenrechten onder druk, en worden hard bevochten rechten en vrijheden afgebroken. Waar tot voor kort Nederland zich opstelde als voorvechter van emancipatie, vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid, breekt het huidige kabinet met dit beleid en laat miljoenen vrouwen en meisjes in de steek. Daarom gaat Both ENDS, samen met vele andere bondgenoten, op 8 maart de straat op. Het is tijd om een stevig tegengeluid te…
-
Brief / 3 March 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Nieuws / 21 February 2025Met kille beleidsbrief keert kabinet internationale samenwerking en solidariteit de rug toe
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de…
-
Voor de pers / 18 February 2025 -
Dossier / -
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en…
-
Blog / 28 January 2025Zinkende beloften in Manila
Door Murtah ShannonGisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een…
-
Nieuws / 22 January 2025 -
Publicatie / 16 January 2025
-
Nieuws / 16 January 2025DetoX: Both ENDS verlaat X
Both ENDS verlaat, samen met vele andere Nederlandse organisaties, het sociale media-platform X. In januari doen wij mee aan de campagne “#DetoX” van De Goede Zaak en Stem op een Vrouw. Wij hopen dat veel organisaties ons zullen volgen zodat de haat, misinformatie en ondermijning…
-
Nieuws / 13 January 2025Nieuwe samenwerking met RVO voor veerkrachtige voedselsystemen in de Sahel
De situatie in de Afrikaanse Sahel is de snelst groeiende humanitaire crisis ter wereld. Ruim 3 miljoen mensen vluchten voor geweld. Zij worden geteisterd door honger, ziekte en toenemende droogte door klimaatverandering. Both ENDS en haar partners werken succesvol aan het versneld vergroten van de veerkracht van lokale voedselsystemen en gemeenschappen in de Sahel, gebaseerd op ‘Farmer Managed Natural Regeneration’ (FMNR). Het project, dat wordt gefinancierd door DOB Ecology, loopt halverwege 2026 ten einde, maar heeft al een vervolg gekregen dankzij een…
-
Voor de pers / 12 December 2024Database noemt bedrijven die zijn uitgesloten door wereldwijde investeerders en banken
Den Haag/San Francisco, 12 dec. 2024 - Vandaag verschijnt de bijgewerkte versie van de Financial Exclusions Tracker: financialexclusionstracker.org. De website houdt bij welke bedrijven worden uitgesloten door institutionele beleggers, pensioenfondsen en banken vanwege problemen met mensenrechten, volksgezondheid en duurzaamheid. De meest voorkomende redenen voor uitsluiting zijn banden met fossiele brandstoffen, wapens of…
-
Dossier / -
Nieuws / 2 December 2024 -
Nieuws / 25 November 2024Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het…
-
Blog / 19 November 2024Bouwen op basis van wederzijdse verantwoording en vertrouwen
‘Ik vind het waanzin om als maar te willen weten en meten! We zouden ons in plaats daarvan moeten richten op het bouwen van vertrouwen, een beter begrip van onze verschillende powers en hoe we deze kunnen benutten om gemeenschappelijke doelen te bereiken.’ Aldus Nalini Mahesh in deze…
-
Evenement / 14 November 2024, 12:50 - 16:45#BothENDSatCOP29 Side Events
Both ENDS’ deelname aan de COP29 omvat onder andere drie belangrijke side events over de onderwerpen genderrechtvaardige klimaatfinanciering…
-
Voor de pers / 12 November 2024Uitspraak klimaatzaak Shell: “Shell heeft een verplichting om mensenrechten te beschermen.”
Den Haag, 12 november 2024 - De rechter heeft uitspraak gedaan in het hoger beroep dat Shell aantekende in de Klimaatzaak die Milieudefensie in 2021 heeft gewonnen van Shell. Het Hooggerechtshof oordeelt dat de olie- en gasgigant wel een verantwoordelijkheid heeft in het verminderen van…
-
Voor de pers / 11 November 2024Reactie Both ENDS op kamerbrief over toekomstige samenwerking met maatschappelijke organisaties
DEN HAAG, 11 november 2024 - Vandaag publiceerde de Nederlandse regering haar beleid voor de toekomstige samenwerking met ontwikkelingsorganisaties, zowel in Nederland als daarbuiten. PVV-minister Reinette Klever zet de bijl in deze financiering: zij heeft besloten om het budget voor steun aan het internationale maatschappelijk middenveld met meer dan tweederde in te krimpen: van grofweg 1,4 miljard naar 0,4 miljard euro in de periode 2026 tot 2030. Dit heeft grote gevolgen voor kritische geluiden in binnen- en buitenland, in een tijd dat de speelruimte van maatschappelijke organisaties wereldwijd toch al steeds kleiner wordt. Karin van Boxtel, directeur van milieu- en mensenrechten organisatie Both ENDS: “Dit is een ongekende stap in precies de verkeerde richting. Maatschappelijke organisaties zijn essentieel voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Internationale bewegingen vervullen meerdere, onmisbare rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als aanjager van verandering, en als…
-
Nieuws / 11 November 2024Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer…
