Burghard Ilge en Fernando Hernandez: "Deze WTO-top wordt belangrijker dan ooit"
De komende week is Genève het epicentrum van de wereldhandel, als handelsministers en andere hoogwaardigheidsbekleders uit de hele wereld samenkomen voor de ministeriële top van de Wereld Handels Organisatie (WTO). Liesje Schreinemacher, de Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, gaat er met een delegatie naartoe. Onze collega Burghard Ilge gaat mee als officieel delegatielid om de maatschappelijke organisaties te vertegenwoordigen. Collega Fernando Hernandez reist eveneens naar Genève, en zal buiten de conferentiezaal samen met andere maatschappelijke organisaties uit de hele wereld de onderhandelingen volgen en proberen te beïnvloeden.
In de WTO komen ministers van Handel en autoriteiten van over de hele wereld bij elkaar om de kaders en richtlijnen van handel in goederen en diensten te bespreken en te bepalen. Dergelijke regels hebben wereldwijde gevolgen voor het welzijn van miljarden mensen. In de komende weken zullen harde onderhandelingen worden gevoerd over onder andere visserijsubsidies, landbouw, de WTO-regels over intellectueel eigendom – de afgelopen twee jaar heel actueel vanwege de COVID pandemie – en de hervorming van de WTO zelf. Volgens Burghard en Fernando wordt deze WTO-top daarmee belangrijker dan ooit tevoren.
Wat is die top eigenlijk, wat is het doel en wie gaan er over het algemeen naartoe?
Burghard: "De WTO bestaat uit allemaal verschillende onderdelen en heeft overlegstructuren op verschillende niveaus. De ministeriële conferentie, waar we nu naartoe gaan, is daarvan de belangrijkste. Daar worden alle belangrijke besluiten over de WTO genomen. Er wordt onder andere onderhandeld over nieuwe WTO-regels, allemaal op het gebied van handel, de naam zegt het al. In 2001 werd een nieuwe onderhandelingsronde gestart, de zogenaamde Doha-development round. Die ronde loopt nog steeds, er is nog steeds geen overeenstemming bereikt. Er wordt in deze ronde onderhandeld over verschillende onderwerpen zoals handel en landbouw, maar het belangrijkste doel van deze ronde is om de problemen die waarmee ontwikkelingslanden worden geconfronteerd als gevolg van de huidige WTO-afspraken, aan te pakken."
Fernando: "Maar de laatste jaren is er helaas weinig vooruitgang geboekt in deze onderhandelingen, vooral omdat de rijkere landen steeds minder bereid lijken om de onderhandelingen over de ontwikkelingsagenda van Doha voort te zetten. Een voorbeeld hiervan is de weigering van de rijke landen om de patenten op COVID-vaccins, die onder de WTO zijn vastgelegd, tijdelijk op te heffen.
Burghard, jij bent lid van de delegatie: wat betekent dat?
Burghard: "Ja, dat klopt. De Nederlandse regering neemt altijd drie adviseurs op in haar regeringsdelegatie naar de ministeriële conferentie: één vanuit het bedrijfsleven, één van de vakbonden en één van de NGO's. De Nederlandse regeringsdelegatie kan deze adviseurs dan raadplegen voor het geval er tijdens de vergadering specifieke vragen zouden opkomen. Als lid van de delegatie mag ik niet met de pers spreken of deelnemen aan openbare evenementen die door maatschappelijke organisaties worden georganiseerd. Ik ben eigenlijk een soort boodschapper: ik praat met de maatschappelijke organisaties en probeer te begrijpen wat hun standpunten en behoeften zijn met betrekking tot de issues die voorliggen. Dat breng ik dan zo goed mogelijk over aan de Nederlandse delegatie.
En Fernando, jij zit dus aan de kant van de maatschappelijke organisaties?
Fernando: "Ja, dat klopt ook. Ik volg de onderhandelingen via een groot scherm, samen met een grote groep afgevaardigden van andere maatschappelijke organisaties vanuit de hele wereld. We hebben constant overleg en formuleren naar aanleiding van wat er wordt besproken onze gezamenlijke standpunten. Die proberen we dan over te brengen aan de pers en aan de verschillende delegaties, dus we zullen ook heel goed samenwerken met NGO adviseurs, zoals Burghard is voor Nederland. De deelname van NGO's is van groot belang, aangezien dat waarover wordt onderhandeld enorme gevolgen heeft voor de mensenrechten, het klimaat en de voedselzekerheid, om maar enkele voorbeelden te noemen. Vaak zijn de ministers van Handel spreekbuizen voor de belangen van lobbyisten van het bedrijfsleven, en niet die van het maatschappelijk middenveld. Het is heel belangrijk dat wij daar met onze deelname, lobby en belangenbehartiging tegenwicht aan bieden."
Wat is jullie voornaamste boodschap op deze specifieke WTO meeting ?
Fernando: "Het is tijd om te erkennen dat ons huidige vrijhandelssysteem de wereldwijde ongelijkheidskloof heeft vergroot, lokale economieën heeft gedecimeerd, armoede heeft doen toenemen en honger en onveiligheid heeft verergerd. Er is veel dat de WTO kan doen, bijvoorbeeld op het gebied van intellectueel eigendomsrecht. Dat is helaas ook weer heel duidelijk geworden tijdens de COVID crisis: omdat er zulke strenge regels zijn onder de WTO, de zogenaamde TRIPS, mogen de landen die geen patenten hebben op vaccins en medicatie, deze niet zelf produceren. Ze zijn dan dus volledig afhankelijk van de dure en vaak schaarse aanvoer vanuit de landen die deze patenten wél hebben, meestal de rijkere landen. Het wrange is dat de productie van vaccins en medicijnen vaak wel plaatsvindt in de armere landen op het Zuidelijk halfrond, maar dat ze bestemd zijn voor de rijkere landen. Wat de maatschappelijke organisaties uit de hele wereld willen, is een tijdelijke opheffing van het intellectueel eigendomsrecht onder de WTO, de 'TRIPS waiver' wordt dat genoemd, zodat alle landen in principe genoeg vaccin en medicatie kunnen produceren of het goedkoop kunnen krijgen. De EU, en vooral ook Nederland, ligt dwars. De motie Piri die begin dit jaar in de Tweede Kamer is aangenomen, lijkt tot nu toe weinig te helpen in de opstelling van EU in de onderhandelingen over een COVID TRIPS waiver."
Burghard: "Verder moeten er uitzonderingen komen voor het verbod op het opslaan en opkopen van voedselvoorraden. Overheden in ontwikkelingslanden doen dat soms, om hun kleine boeren te steunen en voedselhulp aan hun armere bevolking te kunnen bieden. Maar van de WTO mag dat niet omdat dat wordt gezien als illegale landbouwsubsidie. Maar onze voornaamste zorg is dat het argument van crisis misbruikt gaat worden om nu snel afspraken door te drukken die ongunstig zijn voor ontwikkelingslanden. Dat is al vaker gebeurd en dat is een reële mogelijkheid."
Wordt er op de WTO-top eigenlijk geluisterd naar maatschappelijke organisaties?
Fernando: "Nou, niet echt. En dit is dubbel problematisch: aan de ene kant heeft het maatschappelijk middenveld geen formeel zeggenschap over wat er op het spel staat en aan de andere kant vereist de huidige wereldwijde crisis dat er juist ook in de WTO rekening wordt gehouden met stemmen van onderaf. De WTO geeft wel briefings voor maatschappelijke organisaties tijdens de conferentie over wat er gebeurt en hoe de onderhandelingen gaan, maar maatschappelijke organisaties moeten hun zorgen en wensen bij de regeringen van landen neer leggen. Dat kan dus niet direct bij de WTO. Soms proberen we als groep via de internationale pers of via symbolische acties, aandacht te generereren voor de issues waarover wij ons zorgen maken, om zo de druk wat te verhogen."
Wat zou er volgens jullie moeten gebeuren tijdens de WTO-meeting, wanneer gaan jullie met een tevreden gevoel naar huis?
Burghard: "De vraag is hoe ambiteus we kunnen zijn. Om te beginnen zouden de landen die nu in aparte groepjes onderling aan het onderhandelen zijn over onderwerpen waar de WTO geen mandaat voor heeft, daarmee moeten stoppen. Ze moeten investeren in het brede onderhandelingsproces tussen alle WTO-leden. Aparte, bilaterale onderhandelingen tussen landen of groepen landen zijn sowieso verboden onder de WTO, maar het gebeurt toch op grote schaal, alweer vooral tussen de rijkere landen. En dan de visserijsubsidies, ook een heikel punt. Ik zou tevreden zijn als de nieuwe WTO-afspraken daarover in lijn zouden zijn met processen van VN instanties die overbevissing bestrijden, in plaats van die processen te ondermijnen. Op dit moment wordt onder de WTO vooral grootschalige visserij gestimuleerd, en dat moet anders, daar is eigenlijk iedereen het over eens. Maar in de ijver om daar iets tegen te doen, lijkt het erop dat met de nieuwe regels waarover nu wordt onderhandeld, het ontwikkelingslanden moeilijker wordt gemaakt om hun eigen, vaak kleinschalige visserijsector te steunen en te ontwikkelen. Dat kan niet de bedoeling zijn."
Fernando: "Voor mij moeten de belangen van de planeet en de mensen die erop wonen voorop staan. De WTO moet tijdens deze top duidelijk laten zien dat dit inderdaad het geval is. En, natuurlijk: de VS, de EU en andere landen zoals Zwitserland moeten stoppen met het verzoek om een TRIPS waiver voor COVID-vaccins en -medicatie, dat wordt gesteund door een grote meerderheid van de WTO-leden, te dwarsbomen. Ook al zijn we door schade en schande wijs geworden en hebben we niet heel veel hoop op afspraken die ontwikkelingslanden zouden helpen, toch blijven we steeds druk uitoefenen. Als we dat niet zouden doen, zou de balans nog veel meer doorslaan ten gunste van de grote bedrijven en rijkere WTO-leden zoals Nederland."
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /
Innovaties voor iedereen: een andere blik op intellectueel eigendom
Het klinkt zo logisch: patenten en andere intellectuele eigendomsrechten beschermen investeringen in innovaties, waardoor er meer innovaties gedaan worden waarvan de hele wereld vervolgens kan profiteren. Zoals nieuwe medicijnen of droogte-resistente gewassen. Maar in de praktijk werken deze eigendomsrechten vaak averechts en belemmeren ze de toegang tot innovaties juist voor degenen die ze het hardst nodig hebben.
-
Dossier /
Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Nieuws / 13 juni 2022
De WTO en intellectueel eigendomsrecht: wat betekent dat voor ons?
De bescherming van intellectueel eigendom is op verschillende niveaus geregeld. Op internationaal niveau is dit vooral geregeld via de Wereldhandelsorganisatie WTO en via handelsverdragen. Maar wat betekent dit in de praktijk voor ons? Met deze infographic hebben we gevisualiseerd wat er gebeurt als een eigenaar van intellectueel eigendom - vaak een groot bedrijf - denk dat zijn rechten worden geschonden.
-
Externe link / 15 juni 2022
Oproep aan handelsministers voor een échte TRIPS waiver
Gezamenlijke oproep van maatschappelijke organisaties aan alle handelsministers op de WTO conferentie: accepteer de huidige tekst over TRIPS niet maar eis een échte opschorting van TRIPS
-
Publicatie / 29 november 2021
-
Publicatie / 12 april 2022
-
Nieuws / 25 april 2022
Oproep tot mede-ondertekenen: Nee tegen UPOV in Indonesië
De Europese Unie (EU) blijft van landen in het globale zuiden eisen dat ze zich aansluiten bij UPOV en wetten ter bescherming van plantenrassen opnemen in handelsverdragen. Op dit moment gebeurt dit in de onderhandelingen tussen de EU en Indonesië, waardoor Indonesië niet meer de flexibiliteit zal hebben om zo'n wet zo op te stellen dat deze aan haar eigen behoeften en prioriteiten voldoet. Daarom roepen we op om onze brieven hierover aan de Europese Commissie en de Indonesische regering mede te ondertekenen.
-
Dossier /
Investeringsverdragen
Investeringsverdragen moeten inclusief en duurzaam en gelijkwaardig zijn. Dat betekent dat de belangen van mensen en hun leefomgeving niet ondergeschikt zouden moeten zijn aan die van bedrijven.
-
Evenement / 6 december 2021, 14:00 - 15:15
WEBINAR: hoe de EU intellectueel eigendomsrecht op gewassen en zaaigoed promoot
Het buitenlandse handelsbeleid van de Europese Unie (EU) heeft veel gevolgen voor de duurzaamheid van voedselsystemen in ontwikkelingslanden en specifiek voor boeren, veehouders en burgers. De EU dringt op allerlei manieren aan op stevige intellectuele eigendomsrechten op planten en dat heeft impact op voedselsystemen vanaf de basis, namelijk vanaf de zaden die beschikbaar zijn voor boeren om te verbouwen. Binnen de set van intellectuele eigendomsrechten is het belangrijkste instrument dat wordt bepleit door de Europese autoriteiten, de wet van 1991 van het UPOV-verdrag. Dat verdrag verleent exclusieve rechten aan kwekers op het teeltmateriaal van nieuwe plantenrassen, terwijl de rechten van anderen om het materiaal te gebruiken voor verdere veredeling en de rechten van boeren om hun zaden vrijelijk te bewaren, te gebruiken, te ruilen en te verkopen, juist ernstig worden ingeperkt.
-
Publicatie / 30 oktober 2023
-
Nieuws / 11 december 2015
Wat gaan we doen op de WTO-conferentie in Nairobi?
Nairobi, de hoofdstad van Kenia, is van 15 tot en met 18 december 2015 het epicentrum van de internationale handel. De vertegenwoordigers van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), waar momenteel 162 landen lid van zijn, komen dan samen om te onderhandelen. De belangen lopen nogal uiteen, wat het lastig maakt om tot overeenstemming te komen. Burghard Ilge van Both ENDS reist met minister Ploumen mee als officieel adviseur en bemiddelaar vanuit het maatschappelijk middenveld. Zijn rol is om voor en tijdens bijeenkomst de standpunten en de belangen van maatschappelijke organisaties wereldwijd zo duidelijk mogelijk aan haar over te brengen, zodat zij deze standpunten kan meenemen in de onderhandelingen. In aanloop naar de WTO-top hebben we Ilge een aantal vragen gesteld.
-
Brief / 26 juni 2020
Brief aan overheden over mogelijke golf van Covid19-claims
Landen kunnen te maken krijgen met een golf van claims van multinationals die regeringen aanklagen wegens genomen maatregelen om de Covid-pandemie het hoofd te bieden. Ruim 600 organisaties uit meer dan 90 landen riepen daarom deze week hun overheden op om maatregelen te treffen om te voorkomen dat staten hiervoor buiten de rechter om aangeklaagd kunnen worden door bedrijven.
-
Publicatie / 7 november 2018
-
Brief / 30 juni 2022
Open letter to the European Commission concerning plant variety rights in the Free Trade Agreement with Indonesia
Today, almost 90 organisations and networks from around the world, including Both ENDS, sent a letter to the European Commission to urge the EU to stop including UPOV91 in Free Trade Agreements (FTAs). The main objective of UPOV91 is to further erode traditional seeds rights and to regulate local seed markets in the interest of internationally operating seed companies.
This matter is urgent because currently, the EU and Indonesia are negotiating an FTA. Including UPOV91 in this FTA means that Indonesia will have to change its policies, which will take away the farmers' rights to:
- breed, save and exchange all seeds and other planting material
- participate in decisions concerning seed improvement/ breeding, selection, quality standards, pricing, production, distribution and diversity
- customary practice especially in regard to indigenous seed
- be protected from being sold fake and inappropriate seed
- have a true choice between the use of certified and seed from fellow farmer managed seed systems. -
Brief / 30 juni 2022
Open letter to the Indonesian Government concerning plant variety rights in the Free Trade Agreement with Indonesia
On behalf of almost 90 CSO's and networks including Both ENDS, IGJ has sent a letter to the Indonesian government about the free trade agreement with the European Union. In this agreement, the EU pushes Indonesia to align its plant variety protection laws with UPOV 91, which would threaten farmers' access to seeds, food souvereignty and agrobiodiversity. The main objective of UPOV91 is to further erode traditional seeds rights and to regulate local seed markets in the interest of internationally operating seed companies.Including UPOV91 in this FTA means that Indonesia will have to change its policies, which will take away the farmers' rights to:
- breed, save and exchange all seeds and other planting material
- participate in decisions concerning seed improvement/ breeding, selection, quality standards, pricing, production, distribution and diversity
- customary practice especially in regard to indigenous seed
- be protected from being sold fake and inappropriate seed
- have a true choice between the use of certified and seed from fellow farmer managed seed systemsThe joint organisations therefore call upon the Indonesian government to resist the ask of the EU to comply with UPOV 91.
-
Nieuws / 26 juni 2020
630 maatschappelijke organisaties luiden noodklok over mogelijke golf van Covid19-claims
Landen kunnen te maken krijgen met een golf van claims van multinationals die regeringen aanklagen wegens genomen maatregelen om de Covid-pandemie het hoofd te bieden. Ruim 600 organisaties uit meer dan 90 landen riepen daarom deze week hun overheden op om maatregelen te treffen om te voorkomen dat staten hiervoor buiten de rechter om aangeklaagd kunnen worden door bedrijven. De organisaties waarschuwen er ook voor dat advocatenkantoren hun clienten - investeerders en multinationals- reeds actief informeren over de mogelijkheden tot claimen. Ook handelsdeskundigen, VN-organisaties en mensenrechtenexperts voorspellen een golf aan claims.
-
Publicatie / 15 februari 2022
-
Nieuws / 16 februari 2021
200+ organisaties: "Minister Kaag: "Steun vrijstelling van WTO-regels voor arme landen tijdens pandemie"
Meer dan 200 maatschappelijke organisaties en belangengroepen uit zuidelijke landen hebben maandag 15 februari een brief aan Kaag gestuurd. Daarin vragen ze haar een voorstel richting de EU te steunen om in het licht van de COVID-19 pandemie een uitzondering op WTO regels rond intellectueel eigendom te maken.
-
Evenement / 21 februari 2022, 16:00 - 17:30
Webinar en lancering van nieuwe publicatie over EU-Mercosur
Wat is het EU-Mercosur associatieverdrag en wat maakt het zo omstreden? Wat kunnen de gevolgen van het verdrag zijn voor mensen en hun leefomgeving, zowel in de EU- als in de Mercosur-landen? Voor meer informatie over deze en andere issues rond het verdrag, zie onze nieuwe publicatie en volg ons interactieve webinar volgende week!
Meld je hier aan!
-
Publicatie / 12 november 2020